Grandeur Stieltjesmonument is terug

Onthulling Stieltjes medaillon

Zaterdag 9 september werd het Stieltjesmonument op het Noordereiland onthuld door burgemeester Ahmed Aboutaleb en werd ook Ons Park (met daarin het buizenplastiek Giraffen van Kees Timmer) feestelijk geopend. 

“Noordereiland, ik daag u uit” riep Aboutaleb nadat hij plechtig het Stieltjesmedaillon had onthuld op het monument De Naald van Stieltjes. De burgemeester sprak enkele jaren eerder al eens uit dat wat hem betreft het Noordereiland eigenlijk net zo’n charme heeft als Montmartre in Parijs. Veel kunstenaars en creatievelingen zijn op ons eiland gevestigd. En het ideale plaatje van de burgervader is dat er een levendige markt op het Burgemeester Hoffmanplein is, waar al die creativiteit tot uitdrukking komt. De uitdaging wat hem betreft? Volgend jaar zo’n markt en dan daar onder meer een accordeonfestival organiseren. En dan leuke Franse tentjes, hapjes en muziek. Hij was benieuwd wie die uitdaging wil aangaan.

Stoet
Na de onthulling toog het gezelschap in een stoet onder aanvoering van steltlopers en muziek naar de voortzetting van de festiviteiten in Ons Park. Daar gaf Anne Mieke Backer een toelichting op de inrichting van het park en het pionierswerk dat de Bewonersvereniging Noordereiland destijds, onder aanvoering van de bevlogen voorzitter Marijke Hoeven, daarvoor heeft verricht. Want bijna waren op die plek een bouwterrein en woningen verrezen.

Giraffenkunst
Het beeld De Giraffen van Kees Timmer werd nog even letterlijk in het zonnetje gezet en de kunstzinnige interpretaties  daarvan getoond die kinderen die ochtend maakten tijdens een workshop van Villa Zebra en kunstenaars Minne Smits en Tamyra Meesters.  Daarna kon wie daar belangstelling voor had aansluiten bij een landschaps- kunstwerken- en monumenten rondwandeling met gids.

Aria’s als toegift
Wie daarna nog energie overhad spoedde zich naar Galerie Wind om  aan te schuiven bij de uitvoering van de Scheepsopera.

Foto: Galerie Wind

Stieltjesmonument
Het Stieltjesmonument werd in 1884 aan het Burgemeester Hoffmanplein op het Noordereiland onthuld. Het beeld van de Duitse architect Eugen Gugel werd ontworpen ter nagedachtenis aan de waterstaatkundige ingenieur Thomas Joannes Stieltjes, die leefde van 1819 tot 1878. Stieltjes wordt gezien als de architect van de aanleg van de havens in Feijenoord ten zuiden van de Nieuwe Maas, die de grote bloei van Rotterdam als havenstad mogelijk maakte, en daarmee ook verantwoordelijk was voor het ontstaan van het Noordereiland. Het originele portretmedaillon van ingenieur Stieltjes werd ontworpen door beeldhouwer Eugène Lacomblé.

Oorspronkelijke grandeur
De restauratie van het Stieltjesmonument werd ingezet door Stichting Montmartre aan de Maas, met de bedoeling het monument in zijn oorspronkelijke grandeur te herstellen. Zij zochten samenwerking met de gemeente Rotterdam en de Rijksdienst Monumentenzorg. BKOR – bij CBK Rotterdam verantwoordelijk voor kunst in de openbare ruimte van de wijken – was betrokken bij de restauratie. In 2015 begon men met het verwijderen van rode verflagen van de rode zandstenen zuil, of de naald. Dankzij fondswerving door Montmartre aan de Maas kon in 2015 het originele hekwerk opnieuw vervaardigd worden. Het oorspronkelijke medaillon, in depot bij Museum Boijmans Van Beuningen, is gekopieerd. De versie van wit marmer vervangt het huidige bronzen exemplaar.

Het medaillon: van brons naar marmer
Bij de plaatsing van het oorspronkelijke monument werd een bronzen medaillon ingezet. De bronzen kopie is echter artistiek van een matige kwaliteit, in tegenstelling tot het veel verfijndere wit marmeren origineel. Het origineel werd nooit geplaatst, omdat men dit te kwetsbaar achtte. In 1930 vroegen omwonenden om een opknapbeurt van het monument, en dat gebeurde ook. Ook vroegen zij om plaatsing van het originele medaillon, wat niet gebeurde. 85 jaar later hebben omwonenden eenzelfde verlangen geuit. CBK Rotterdam pakte dit verzoek samen met Museum Boijmans Van Beuningen op. MeestersIn voerde in het depot van het museum een 3D scan van het originele medaillon uit. Een beeldhouwer werkte het portret verder uit. Op zaterdag 9 september 2017 werd als voltooiing van de restauratie eindelijk een marmeren kopie van het medaillon in het monument geplaatst.

Meer informatie

Fotoalbum
Voor wie niet genoeg van deze mooie dag kan hebben en wil weten of hij of zij zelf ook nog op de foto’s te zien is: op de facebookpagina van het CBK is een fotoalbum te bekijken.

Betrokken partners en financiering
Werving financiën ten behoeve van het Noordereiland: BVN (de voormalige bewonersvereniging Noordereiland), Stichting Montmartre aan de Maas en Anne Mieke Backer. Historisch onderzoek Noordereiland, Burgemeester Hoffmanplein, Stieltjesmonument: Anne Mieke Backer, Arij de Boode, uitgeverij de HEF. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Stadsbeheer financierden de restauratie van de Naald, die werd uitgevoerd door MeestersIn. De reconstructie van het hekwerk werd mogelijk gemaakt door Stichting Montmartre aan de Maas, die financiering vond bij de Erasmusstichting, G.Ph. Verhagen-Stichting, Stichting Bevordering van Volkskracht, Stichting Behoud en Beheer Burgemeester Hoffmanplein, Stichting STOER, Prins Bernard Cultuurfonds en anonieme giften. De kopie van het originele medaillon werd mogelijk gemaakt door CBK Rotterdam, G.Ph. Verhagen-Stichting en Stichting Montmartre aan de Maas. Deze werd vervaardigd door MeestersIn, in overleg met Museum Boijmans Van Beuningen en BKOR.

Met dank aan: Anne Mieke Backer, Ronald van den Bos, Marjo Stenfert Kroese, Ad Oskam, gemeente Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen.

Foto’s: Aad Hoogendoorn voor CBK